Selam işsizler, selam yirmi liraya logo tasarlayanlar, selam yüz kelimeyi bir liraya yazan arkadaşlar, on liraya wordpress kurup kendine webmaster diyen insanlar ve geri kalanlar. Bu yazıda sizlere farklı bir konudan bahsedeceğim. Yakın zamanda adını daha fazla duyacağınızı umduğum freelance ekosistem ya da freelancer ekosistem mevzusundan bahsetmek istiyorum. Bu konuya beni iten şey insanların düzenli bir işimin olmamasına rağmen hayatımı idame ettirebilmeme hayranlıkla bakmaları oldu (pek hayranlıkla bakmıyorlar aslında). Çayınızı kahvenizi hazırlayın, kullanıyorsanız gözlüklerinizi takın çünkü freelance nedir ne değildir, freelancer olmak, freelance çalışmak ve freelance ekosistem, avantajlar ve dezavantajlar üzerine biraz uzun bir yazı olabilir. Umarım okurken sıkılıyor olmazsınız.

Freelance Nedir? Freelancer Kimdir?

İşe ilk olarak hikayenin toz bulutundan başlayalım. Size kelimelerin Türkçesini öğretmeyeceğim, tanımlarını yapıp geçeceğim. Freelance, belli bir alanda uzmanlaşmış kişilerin istediği yerden serbest çalışması şeklidir. Freelancer, freelance yani serbest çalışan kişilere verilen isimdir. Bu iki terimi öğrendiysek yazının geri kalanını rahatlıkla anlayabiliriz çünkü asıl meselemiz freelance tanımları değil freelance ekosistem üzerine bir şeylerden bahsetmek.

Bu yazıyı yazdığıma göre bir serbest çalışanım, potansiyel diplomalı işsiz de diyebilirsiniz. Freelance olarak metin yazarlığı yapıyorum ve her geçen gün kendimi bu konuda geliştirmeye çalışıyorum fakat freelancer ekosistem buna ne kadar müsaade ediyor orasını benim gibi serbest çalışanlar biliyor. Derdimiz ortak! Birçoğumuz vaktimizin çoğunu bilgisayar başında geçirmek zorundayız ve sürekli internete bağlı kalmak zorundayız, bunu mesai saatleri içinde iş telefonunu açık tutmak zorunda kalan beyaz yakalıya benzetebilirsiniz ama bizim mesai saatimiz yok.

Freelance Ekosistem

Freelance ekosistem, serbest çalışan insanların yaşam kaynağı diyebiliriz. Bu ekosistemi genel olarak biz serbest çalışanlar, işverenler ve aracı ajanslar oluşturuyor. Ekosistemde iki tarafın rolü çok büyük; aracı ajanslar ve serbest çalışanlar! Çünkü serbest çalışanların işverenlere giden yolu aracı ajanslardan geçiyor. Aracı ajanslar (bionluk, içerik bulutu vb.) işverenler için en iyi çalışanın seçmesine yardımcı oluyor ve harcanan emeğin karşılığından belli bir miktar komisyon alıyor. Bu komisyon ise çok acımasız miktarda %10 ve üstünde. Ben zaten bir içerikten 10 lira kazanıp hak etmediğimi alamadığımı düşünüyorsam neden bunun yüzde onunu aracı ajansa ya da platforma vereyim ki? Ama doğrudan işverene ulaşmak da kolay değil.

Freelance ekosistem üzerinde 2015 yılında en çok grafik tasarım alanı talep görmüş ve kazandırmış. Bunun devamını ise web tasarım getirmiş. Hemen ardından ise yazılım geliyor ve bunu sosyal medya ardından içerik yazarlığı takip ediyor. Bu talepleri karşılamada en büyük yardımcı bahsettiğim gibi aracı ajanslar yani arama motorlarında freelance iş ilanları ya da freelance iş siteleri olarak karşınıza çıkan siteler, gelin bir de bu platformlara yakından bakalım.

Freelance Çalışmak

Ekosistemin Patronları: Freelance İş Siteleri

Gerçekten bir serbest çalışansanız bu aracı ajanslara ya da platformlara muhtaçsınız. Ele alacağım üç popüler platform var ve hepsi ile ufak tefek bir geçmişim oldu.

İçerik Bulutu: Türkiye’de freelancer ekosistem terimini kullanan ilk içerik ajansı diyebilirim. Güzel bir sisteme sahip, en büyük avantajı genellikle markalarla çalışmanız. Bu büyük bir tecrübe ve disiplin kazandırıyor. Şaşırtıcı derecede 100 kelimeyi 1TL karşılığı değil genellikle 2TL-3.5TL arasında yazıyorsunuz. Yazar alımları var fakat yazar başvurusu yaparken motive edici bir başvuru yapmanız gerekmekte. Bu platformun titizliğini seviyorum. Güzel bir platform fakat sadece burayı kullanarak ayakta kalamazsınız.

Bionluk: Tam olarak bir freelancer ekosistemi oluşturuyor. Belli konular altında iş ilanı açarak sizin işverenlerle buluşmanızı sağlıyor. Fakat yaptığınız işten yüz on komisyon almaktan da kaçınmıyor. Genelde düşük fiyata satış yaparsan daima kazanırsın felsefesi hâkim.

Uzman Kirala: Aslında Bionluk’tan fazla farklı değil. Serbest çalışanın bu platformdaki adı ‘uzman’ olarak değiştirilmiş. Siz uzman olarak ilan açabileceğiniz gibi uzman arayan kişilerin de ilanlarına göz gezdirip başvuru yapıyorsunuz. İş bittiğinde yine ajans komisyonun dibine vurmaktan kaçınmıyor.

Elimden geldiğince freelance çalışma sisteminden ve serbest çalışanlar olarak içinde bulunduğumuz sistemde bahsettim. Sizin merak ettiğiniz bir soru varsa yorum olarak yazabilirsiniz -ki seve seve yardım edeceğim-. Ayrıca sizin bu konuda fikirlerinizi ve varsa tecrübelerinizi de merak ediyorum.

9 Comments

  1. Çok aydınlatıcı, yönlendirici bir yazıydı Oktay.Ben de bazen bir yerlere yazmayı düşünmüyor değilim ama teknik bilgim sıfır, kaç kere bir siteden davet edildim.Bir türlü hazırladığım yazıyı usturupluca giremedim.Sonra boşverdim.Bloğuma yazarım.Okuyan okur nasılsa…Çok kişiye yararlı olacağını düşündüğüm bir yayın olmuş.Sevgilerimle oğlum.Kolay gelsin.Başarılar dileklerimle :)Hesaplarımda paylaştım 🙂

    • Oktay

      Sadece bloga yazarım okuyan okur nasıl olsa diye geçinmek istemiyor insan işte, severek yaptığın bir eylemden maddi gelir de kazanmak istiyor. Ama dediğin gibi bu bir teknik bilgi gerektiriyor fakat bu herkes yapamaz demek değildir. Beğendiğin ve yazıyı faydalı bulduğun için sevindim Ece abla. İyi dileklerin ve paylaşımların için de ayrı ayrı teşekkür ederim 🙂

  2. Yoruma nereden giriş yapsam bilemiyorum, yalnız oturup bu sitelerle bu işe başlayan insanların kısa süre içerisinde para kazanamadığı için metin yazarlığı işinden vazgeçeceğini ön görebilirim. Bu iş aslında herkesin yapabileceği bir iş değil. Özellikle Freelancer olarak herkesin yapabileceği bir iş hiç değil. Ne yazık ki Türkiye’de reklam yayınlayan web sitesi sahipleri çok az kazanıyor. Durum böyle olunca haliyle içerik için ayrılan bütçeler de kısıtlanıyor. Şimdiye kadar girişmemiş kişilere en büyük tavsiyem şimdiden sonra da girişmeyin. Kaçın, kendinizi kurtarın 😀

    • Oktay

      Hem bu sitelerle işe başlayanlar para kazanamıyor hem de kazansa da millet ölücü ne diyelim 🙂 Geçenlerde grafik tasarımı bir arkadaşıma gösterdim, kadının tepkisi “10 liraya logo mu olur? t..k mı geçiyorsunuz?” oldu haliyle. Sanırım benimde en net tavsiyem bu işe henüz girişmemiş insanlar için “bu vakte kadar girişmemişsin, bu vakitten sonra da bulaşma, boşver” demek olur 😀

  3. Ne yaptımsa anlayamadım, çok karmaşık mevzular, zaman ki en kıymetli servetimiz, sağlık keza onun kadar değerli, ikisini de sınırsız kullanıp çok cüz i miktarla kazanç elde etmek ürkütücü, üzücü. Deli olmak gerek diyorum bazen veya delice tutkuyla sevmek yazmayı veya paylaşmayı. Anladığım tek gerçek birileri hep aşkl yaşıyor, bazı birileri de akılla…

  4. Adını duyduğum ama pekte içeriğini bilmediğim bir konuydu. Özellikle bu işin içinden birisinin gözüyle anlatılması daha da açıklayıcı olmuş. Yalnız bu ekosistem içerisinde freelancerlar nasıl hayatını idame ettirecek, işte orası kocaman bir soru işareti. Bir sürü emek verip karşılığında 2-3 lira almakla nereye kadar döner bu değirmenin suyu…

    • Oktay

      Türkiye’deki şartlar içinde sadece serbest çalışan olarak iş yapmak gerçek anlamda EK GELİR kapısından öteye gidemiyor, yani başka yerden sabit bir gelirin olmadıkça maalesef hayatı idame ettirmek zor.

  5. İçerik Bulutu’ndan yazarımız olur musunuz diye bir mail almış ve sisteme dahil olmuştum. Söylediğiniz gibi büyük markalarla çalışıyorlar ve verilen ücretler de piyasaya göre çok iyi fakat bir yazı için uyulması gereken şartları gördüğümde o kadar şaşırdım ki tek bir yazı bile yazıp gönderemedim. Yazıların bu derece kısıtlanıyor olması bana biraz ters geldi.
    Bionluk’u hiç duymamıştım, UzmanKirala da bana göre değildi. Yani :)) Açıkta mı kaldım? Bazı sitelere içerik yazıyorum. Ayrıca bazı ajanslarla çalışıyorum. Onlara da yazı yazıp “eh işte” diyebileceğim ücretler alıyorum.
    Aslında bu piyasanın ücretini düşüren yine bizler gibi freelancerlar öyle komik fiyat teklifi verenler var ki gözlerim yerlerinden uğruyor diyebilirim.
    İçerik üretmek gerçekten de çok zor ve dediğiniz gibi neredeyse tüm günümüz bilgisayar başında geçiyor. Buna rağmen hiçbir şey yapmıyormuşuz gibi davranan taleplere çok kızıyorum. Her birine fahiş ücretler söyleyerek benden sonsuza dek uzaklaşmalarını sağlıyorum.
    Ben de çok uzun yazdım zira çok takıldığım bir konuydu. Paylaşımın için teşekkürler 🙂

    • Oktay

      Öncelikle yorumun için teşekkür ederim. Ben İçerik Bulutu’nun sistemini güzel buluyorum ve aslında her marka için belirlenen farklı şartlar/kurallar gayet yerinde. Çünkü içerik üretmek aslında böyle bir düzeni getiriyor, sadece orada değil normalde de benim uyguladığım kurallar. Yoksa kaliteli bir işin çıkması çok zorlaşıyor. Piyasanın ücretini düşürenlerin bir kısmının da diğer serbest çalışanlar ya da bu işleri ek gelir için yapanlar olduğuna kesinlikle katılıyorum. Ne 100 kelimesine 1 lira isteyenden ne de bunu gelip bana teklif edenden haz ederim.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.